Cape Town Üniversitesi Afrika Çalışmaları Araştırma Görevlisi Dr. Halim Gençoğlu’nun konuşmacı olduğu etkinliğin moderatörlüğünü Muhammetnur Korkmaz üstlendi.
“Güney Afrika’da Osmanlı İzleri” kitabının yazarı Gençoğlu, Osmanlı alimi Ebubekir Efendi’nin İslam’ı öğretmek için 1863’te Güney Afrika’ya gönderildiğini, bir müderris ve dört mezhep müftüsü olduğunu söyledi.
Gençoğlu, 2 ay önce Cape Town’da Ebubekir Efendi’yi andıkları bir program yaptıklarını ifade ederek, “Etkinliğe katılanlar arasında Ebubekir Efendi’nin torunları ve torunlarının çocukları vardı. Ebubekir Efendi, Güney Afrika’da yaptığı hizmetlerle çok önemli işlere imza atmış bir alim. Hem Afrika’daki torunları hem de Türkiye’deki torunları da Ebubekir Efendi gibi çok değerli vazifelerde bulunmuşlar.” dedi.
Osmanlı’nın kültür mirasına topyekun sahip çıkmak gerektiğine dikkati çeken Gençoğlu, Güney Afrika’daki Müslümanların Ebubekir Efendi’yi ülkelerine gönderdiği için Osmanlı Devleti’ne bir teşekkür mektubu yazdığını dile getirdi.
Gençoğlu, Ebubekir Efendi’nin İslam’ı yerel Afrikaans diliyle öğreterek bir ilke imza attığını ve kurduğu okullar, yazdıklarıyla ülke Müslümanlarına bir ışık olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Ebubekir Efendi’nin Afrikaans diliyle yazdığı ilmihali tercüme ettik. Güney Afrika’daki kabrinin mezar taşını yenilenmesine vesile olduk. Ebubekir Efendi’ye dair çok sayıda bilgi ve belge biriktirdim. Erzurum Büyükşehir Belediyesinin Ebubekir Efendi ile ilgili bir müze kurma girişimi vardı. İnşallah 15 senedir Ebubekir Efendi’ye dair biriktirdiğim koleksiyonu da oraya vermeyi düşünüyorum.”
Etkinliğin açılışında, TYB İstanbul Şube Başkanı Mahmut Bıyıklı ile oyuncu Ahmet Yenilmez de konuşma yaptı.
Ebubekir Efendi’nin torunlarından Güney Afrika Ticaret ve Sanayi Bakanı Ebrahim Patel de video konferans yoluyla bağlandığı etkinlikte, katılımcıları selamlayarak teşekkürlerini iletti.
Ebubekir Efendi Kimdir?
Sultan Abdülaziz Han döneminde Ümit Burnu’na İslami ilimleri öğretmek, Müslümanlar arasındaki dini ve içtimai ihtilafları çözmek maksadıyla gönderilen Osmanlı alimi Ebubekir Efendi, 1863’te Cape Town’a gitti ve yaklaşık 17 yıl Güney Afrika’da görev yaptı. Ebubekir Efendi, Cape Town’a varışının 15’inci gününde bir okul açtı, 20 gün içinde 300′den fazla öğrenci toplayarak burada Kur’an-ı Kerim, Arapça, Türkçe öğretti ve dini kitaplar okuttu.
Güney Afrika’da bir taraftan eğitim ile meşgul olan Ebubekir Efendi, diğer taraftan halka daha iyi bir şekilde nüfuz edebilmek için kısa zamanda mahalli dil olan Felemenkçe ve İngilizceyi öğrendi. Birçok önemli dini kitabı 7 ayda, hızla öğrendiği yerel dile çevirdi. Müslümanlar arasında doğru bir İslami anlayışın yayılması için yıllarca mücadele veren Ebubekir Efendi, arkasında pek çok cami ve okulun yanı sıra, geniş bir kültürel miras bıraktığı Cape Town’da 1880’de hayatını kaybetti.
